‘ And now for something completely different’, om het maar als een echte 45 plusser te zeggen. Voor wie nog naarstig op zoek is naar een cadeau voor kindlief dan wel een veelbelovend neefje of nichtje, mijn recensie van ‘Wetenschappen in beeld’ door Margreet de Heer. Deze stond twee weken geleden in het Nederlands Dagblad.
Geen boek over geloof en wetenschap, maar De Heer is wel theologe, dus het kan wel, vond ik. Zeker met die naam!
De geschiedenis van de wetenschappen in strip. Kan dat goed gaan? Jazeker!
Het komt eigenlijk nooit voor dat ik een boek in een adem uitlees. Maar ‘Wetenschap in beeld’ arriveerde ’s middags en enkele uren later lag het uitgelezen op tafel. Er waren alleen wat onderbrekingen geweest voor zaken als eten en gezinstaken.
Margreet de Heer, godsdienstwetenschapper van opleiding (kind van twee dominees) en stripmaker van beroep, heeft dit boek gemaakt samen met haar man Yiri (dichter, schilder en ook striptekenaar). Het is nummer drie in een serie die begon met boeken over filosofie en religie. Wetenschap in strip dus. De Heer is zelf als ‘alfa-meisje’ in de strip aanwezig. Echtgenoot Yiri dient als sidekick, waarmee zij regelmatig in discussie gaat. Yiri neemt als agnost een zakelijker, iets materialistischer perspectief dan de spirituele De Heer. Dit maakt het boek extra levendig.
De tekeningen zijn helder van stijl, waardoor de vaak drukke platen toch uitnodigen tot lezen. En De Heer stopt er veel in. Vanaf de oude Grieken, via de bloeitijd van de Islam terug naar laatmiddeleeuws Europa en door naar de moderne tijd. Natuurlijk gaat dat vaak met grote sprongen en af en toe wat schetsmatig, maar De Heer benoemt wel de belangrijkste nuances, bijvoorbeeld in de relatie tussen kerk en wetenschap.
De Heer bespreekt belangrijke ontwikkelingen in de vroege wetenschapsgeschiedenis en ruimt dan tijd in voor wat meer thematische hoofdstukken, zoals over biologie of sterrenkunde of genetica, maar bijvoorbeeld ook over de rol van de vrouw. Verder komt de relatie tussen geloof en wetenschap aan bod. Volgens De Heer is de onenigheid tussen die twee vooral te wijten aan extreme standpunten in beide kampen. In haar visie kunnen geloof en wetenschap prima samen door een deur.
De Heer legt waar nodig vingers op zere plekken, of het nu gaat om de rol van de kerk of het al te grote ‘wetenschapsgeloof’ dat we tegenwoordig nog wel eens tegenkomen. Met veel genoegen tekent ze wanhopige wetenschappers die ineens ontdekken dat de wereld veel complexer is dan ze dachten. Het boek bevat een prima samenvatting van de geschiedenis en de stand van zaken in de wetenschap, beschreven en getekend met humor en met liefde voor het onderwerp. En ik heb zelden zo’n uitgebalanceerd boek gezien over dit complexe onderwerp.
Margreet de Heer: Wetenschappen in beeld. Uitg. Meinema, Zoetermeer, 2012, 192 blz, €19,50
(Ik zag net dat mijn recensie al integraal op de site van De Heer staat.)