Een opvallend artikel in het Reformatorisch Dagblad, afgelopen week. Drie mensen vertellen over de beperking die hun creationistische overtuiging met zich meebrengt voor het werken op een universtiteit.
Het stuk roept vragen op, mede omdat de informatie nogal schaars is. Alle drie de wetenschappers doen onder een gefingeerde naam hun verhaal. Ook over hun academisch werk lees je zo goed als niets – vermoedelijk om herkenning te voorkomen.De arts-onderzoeker Van Vliet kreeg problemen toen hij zijn studenten een onderzoekje wilde laten doen, naar evolutionaire en creationistische verklaringen voor bepaalde structuren in de cel. Dat is inderdaad een merkwaardige opdracht. Want volgens mij kan je uit het christendom geen hypothese voor de vorming van celorganellen halen. Op zich kan het wel een goede les in logisch redeneren zijn.
Tom Zoutewelle staat wel onder eigen naam in het stuk. Hij kon geen promotieplaats krijgen, omdat aan zijn onderzoek een creationistisch luchtje zat, wat het verkrijgen van financiering onmogelijk zou maken. Hier hadden wel wat details in het stuk gekund, lijkt me zo. Nu is niet te beoordelen of de klacht van Zoutewelle terecht is.
Overigens heb ik zo’n beetje mijn hele wetenschappelijke carrière met een ichtus-speldje op mijn kleding gelopen, en eigenlijk nooit de problemen ondervonden die ‘Van Buuren’ in het stuk beschrijft. Maar ik heb geen idee welk vak de persoon beoefent.
Het stuk suggereert veel, maar zegt weinig. Dat is jammer. Als er echt een probleem is, moet het aangepakt worden. Maar dat is voor de lezer nu niet uit de tekst te halen.
Overigens publiceer ik deze week een artikel in de Universiteitskrant over ‘Evolutie 3.0’, waarin een aantal biologen beschrijft hoezeer de huidige evolutietheorie (het neodarwinisme) tegen bepaalde grenzen aan loopt. En een theoretisch bioloog die stelt, dat er geen goede modellen zijn om ‘macro-evolutie’ te beschrijven. Al werkt hij er aan ze te maken.
In het stuk staat:
“Ze zouden gaan napluizen welke verklaring leerboeken geven voor het ontstaan van celonderdelen, en welke verklaring zou volgen uit het geloof in een schepping. Vervolgens zouden ze argumenten voor en tegen afwegen. Daarmee zouden ze de hele tentamenstof nog eens doornemen en bovendien snuffelen aan filosofische vragen achter de wetenschap.”
Ik zie niets merkwaardigs aan deze opdracht. Voor mij studie moet ik een boek lezen, waarin het christelijk geloof op een ontzettend versimpelde manier wordt uitgelegd. Dat boek gaat door voor wetenschappelijk. Religie afdoen als irrelevante prietpraat in een wetenschappelijk boek mag wel, maar de andere kant op mag kennelijk niet.
Daarom vind ik het nogal een schampere opmerking te zeggen, dat het ‘wel een goede oefening in logisch redeneren is’. Dat is precies de houding van een rechtgeaarde wetenschapper.
arnoud
Het lijkt me volkomen terecht dat het aanhangen van creationisme iemand in het algemeen gesproken wetenschappelijk diskwalificeert. Creationisme is dode wetenschap, al een eeuw geleden verworpen. In technische wetenschappen doet het er weinig toe, maar creationisme als wetenschap zien laat toch merken dat het iemand aan algemeen idee van wetenschap ontbreekt.
Met andere woorden, als je stom wilt zijn moet je het zelf maar weten.
“Met andere woorden, als je stom wilt zijn moet je het zelf maar weten.”
Hier spreekt dan ook weer een rechtgeaarde wetenschapper. Je bent gek als je een theorie niet vertrouwt, die volgens de meeste wetenschappers onomstotelijk vaststaat.
Het getuigt ook van een wat naïeve houding als je zegt dat het creationisme er in de technische wetenschappen er niet toe doet. De biologie is door en door afhankelijk van techniek. Technische hulpmiddelen hebben de (verdere) ontwikkeling van de evolutietheorie feitelijk mogelijk gemaakt. Ga mij niet vertellen dat de technische wetenschappen daarin neutraal is of iets dergelijks.
@Gerdien
Ik kan niet controleren of het verhaal klopt. Maar als het juist is lijkt me het geen verstandig optreden. Bij creationisten zal dit alleen maar het beeld opwekken dat ze gelijk hebben ,terwijl dat niet zo is.
Ik heb niets tegen religie en ideologieën maar ze kunnen je blind maken voor de feiten, hoe intelligent je ook bent. Op één of andere manier zult u als wetenschapper daar rekening mee moeten houden. Een aantal gesprekken met zo iemand lijkt me dan ook verstandiger, waarbij het dan ontzettend belangrijk is om de ander met respect te behandelen.
Daarnaast lijkt me het ontzettend belangrijk om de evolutietheorie te onderbouwen met bewijzen. En dan niet alleen in wetenschappelijk literatuur, maar ook naar buiten. Creationisme alleen maar afdoen door te zeggen dat het niet juist is werkt niet.
@ Arnoud: je laat in je citaat een cruciaal stuk van mijn betoog weg, namelijk dat de Bijbel m.i. nauwelijks houvast biedt voor het opstellen van een theorie over het ontstaan van cel-organellen.
Je zou deze opdracht wellicht kunnen geven over ‘ontstaansverhalen’, waarbij je het ‘ontstaansverhaal’ evolutie afzet tegen het Bijbelse ‘ontstaansverhaal’. Dan kan je de verschillen in bewijsvoering onderzoeken, wat (wetenschaps)filosofisch interessant kan zijn.
@René,
Dat was toch ook uiteindelijk de opdracht? De conclusie zou kunnen zijn dat de Bijbel nauwelijks houvast biedt voor het opstellen van een theorie over het ontstaan van cel-organellen.
groet,
arnoud
@Arnoud
De technische wetenschappen kun je beoefenen zonder iets over evolutie te weten.
Trouwens, je zei ergens anders dat je The God Delusion aan het lezen was. Is dat het boek dat je voor je STUDIE moet lezen? Ik denk niet dat de studie biologie is, maar toch …
@GW
Ik ben in de praktijk de laatste jaren nooit iemand op de UU tegengekomen die creationist was (na het pensioen van Piet van Oort). Verschillende vormen van theistische evolutie wel, er blijken genoeg christelijke wetenschappers te zijn. Verder bij het RD verhaal: er zal nooit bij een sollicitatiegesprek naar gevraagd worden. Dit is privé.
Wat betreft: … evolutietheorie te onderbouwen met bewijzen. En dan niet alleen in wetenschappelijk literatuur, maar ook naar buiten. – daar ben ik het mee eens, maar er zit nog een andere obstakel. Een uitgever geeft boeken uit die hij wil verkopen. Daarom is Dawkins ‘The greatest show on earth’ in het Nederlands vertaald, maar worden Coynes ‘Why evolution in true’ en Zimmers ‘The tangled bank’ niet vertaald (heb ik nagevraagd), terwijl ze veel beter zijn. Zie verder http://evolutiebiologie.blogspot.com/ , al ben ik bang dat dat alleen maar te lezen valt door vanaf post 1 te begnnnen.
@Rene
Ik denk dat van Vliet moeilijkheden kreeg om die opdracht, niet om zijn overtuiging. In medische biologie moet er veel te doen zijn zonder dat je direct in aanraking komt met evolutie.
Wat het RD betreft, deze redacteur is duidelijk campagne aan het voeren. Jan van Hooff verwoordt het algemene standpunt prima.
@Gerdien,
nee, dat is niet het boek wat ik voor mijn studie moet lezen. ik lees dat als noodzakelijk kwaad.
“Voor zijn promotie had het voorval geen nadelige gevolgen. „De hoogleraar, die tevens mijn promotor was, repte er met geen enkel woord over. Dat verwondert mij, want de universitair docent was juist heel open en zal het hem zeker hebben verteld.””
Dat is de realiteit in Nederland. Het kan de promotor niets schelen en zo hoort dat ook. Dat van Vliet verwonderd is, ligt aan hem zelf.
Ai,nu maak ik zelf die domme fout die ik zo vaak op het internet zie: verwondert en niet verwonderd.
@Martin,
dat is ook wel een vreemd stukje. Ik dacht eerst dat het iemand anders was, maar kennelijk gaat het over een en dezelfde persoon (“De hoogleraar, die tevens mijn promotor was”). Vreemd genoeg is het eerst een ‘zij’ en later een ‘hij’. Dan is het weer vreemd dat ze/hij hem daarna nooit meer aankeek.
Als dit verder los staat van zijn promotie, is het inderdaad niet nodig daarover te praten, maar als je een vriendschappelijke band hebt, is dat toch wel vreemd. Wetenschappers zijn ook mensen.
Bij nader inzien: het zijn toch twee verschillende personen…
“dat verwondert mij, want de universitair docent was juist heel open en zal het hem zeker hebben verteld.”
Ik las: “zou het MIJ zeker hebben verteld”.
En ik ben het dan ook met Martin eens nu…
Bij Van Vliet:
De universitair docent is een zij.
De hoogleraar / promotor is een hij.
Prive-opvattingen gaan hoogleraar of directe begeleider niet aan. Het uitdragen van anti-wetenschap in een opdracht aan studenten wordt afgekeurd.
Het RD is aan het proberen uit niets een olifant te maken. Dat is een erg kwalijke zaak, en erg onfatsoenlijk van het RD. Vooral omdat ze niet al te lang geleden heel trots een oratie van een medicijnen-hoogleraar aan de Erasmus Universiteit behorend tot een GerGem kerk aanhaalden, die in zijn oratie zei dat geloof evidence based was. Dit zoals ik het me herinner, ik heb hun site er niet op uitgevlooid.
@Gerdien,
“De universitair docent is een zij.
De hoogleraar / promotor is een hij.”
ja, dat had ik inmiddels impliciet ook al geconcludeerd.
Als je min of meer bevriend bent met je directe begeleider, is dat wel heel erg moeilijk te scheiden natuurlijk.
Dat is het anti-wetenschap is, is een waardeoordeel van jou over deze opdracht. Ik zie dat nog steeds niet in. Dat zo’n begeleider dan begint te vloeken en te tieren is natuurlijk verre van wetenschappelijk. Échte wetenschap bewaart kalmte.
Wat het RD aan het doen is, daar kan ik niet over oordelen. Misschien heb je daarin gelijk. Maar ik lees het stukje vrij ‘neutraal’, ik volg het RD niet. Overigens heb ik wel eens gekscherend horen zeggen dat het RD de Telegraaf van christelijk nederland is.
Dat geloof evidence based is, zal ik ook nooit zeggen, niet in de zin dat het berust op de empirie zoals in de natuurwetenschappen.
groet,
arnoud
Anti-wetenschap is geen waardeoordeel: het is een feit.
maar niet over deze opdracht
Dit is interessante informatie over een Amerikaanse universiteit van de Zevende-dags Adventisten. De biologen geven evolutie en de Board schrikt.
http://www.insidehighered.com/news/2009/09/01/evolution
http://pandasthumb.org/archives/2009/11/seventh-day-adv.html
Wat mij eraan herinnert dat de EO a.s. dinsdag ‘Expelled’ gaat uitzenden…
.. de EO a.s. dinsdag ‘Expelled’ gaat uitzenden…
De EO kan dan kennelijk geen onderscheid maken tussen documentatie en propaganda, maar dat is niet helemaal nieuw.