De benoeming van Francis Collins als hoofd van de Amerikaanse National Institutes of Health (NIH) is afgelopen vrijdag bevestigd door de Senaat. Het gemopper van sommigen over het feit dat Collins zijn christelijke geloof openlijk belijdt, heeft blijkbaar geen invloed gehad.
Wel is Collins teruggetreden als trekker van de BioLogos Foundation, die hij zelf heeft opgericht. BioLogos probeert een brug te slaan tussen wetenschap en met name evangelische christenen. In een stuk op BeliefNet schrijft Darrel Falk dat het werk van BioLogos gewoon doorgaat.
Falk schrijft dat in de eerste drie maanden van het bestaan van BioLogos de sterkste kritiek niet kwam van conservatieve christenen of de Intelligent Design beweging, maar van (niet-religieuze) wetenschappers. Falk schrijft daar een gepeperde alinea over:
“Why is it that a group concerned about the advancement of scientific ideals is our most vocal opponent? We support science, including the science of evolutionary biology. We think this incongruity implies that for them the issue is not the preservation of science in our fragile world. For them, the issue is that they want to use scientific data to justify their own political and philosophical ends. They are trying to present science as claiming something it does not claim to justify their nontheistic view of the world. They want to rid the world of philosophies grounded in theism. It is clear from their writing that they have taken no time to carefully study the host of philosophers who are theists or the elegant theology of some of the world’s finest minds.”
Een reden voor de negatieve houding van wetenschappers is, denk ik, de enorme hoeveelheid anti-wetenschappelijke lectuur die door creationistische groeperingen wordt verspreid. Denk aan de anti-Darwin folder die huis-aan-huis werd bezorgd in Nederland. Wellicht leeft bij sommigen de angst, dat een instelling als BioLogos toch stiekem dit soort gedachten ondersteunt. En die gedachte komt dan weer voort – speculeer ik maar even – uit een intellectuele luiheid. Dezelfde luiheid die Dawkins zulke enorme filosofische uitglijders laat maken.
Natuurlijk, atheïsten zijn niet de enigen die van intellectuele luiheid beschuldigd kunnen worden. Veel aanhangers van het creationisme hebben ook niet of nauwelijks doorgedacht over hun opvattingen. Maar zorgwekkend is het wel, dat mensen die toch als intellectueel door het leven wensen te gaan, zoals de ‘nieuwe atheïsten’, diezelfde luiheid vertonen.
René, jij schrijft: “Maar zorgwekkend is het wel, dat mensen die toch als intellectueel door het leven wensen te gaan, zoals de ‘nieuwe atheïsten’, diezelfde luiheid vertonen.”
Ik kan je het nieuwe boek van Karen Armstrong (met de misleidende titel A Case for God) aanraden. Ik heb de Engelse editie net uit en verheug me al op de NL vertaling die in november zal verschijnen. Armstrong – zelf geen lieverdje en verre van een “normale” gelovige (voor zover die überhaupt bestaan) – legt in niet mis te verstane bewoordingen de vinger op de zere plek: de atheïsten als Dawkins c.s. hanteren exact dezelfde logica en methode als de creationisten die zij aanvallen. Jouw opmerking wordt dus door Armstrong onderstreept en met argumenten onderbouwd.
Wat Biologos stelt is makkelijk na te slaan:
http://biologos.org/questions/category/basics/ stelt dit:
>>>>>>>>>>>
4. What is the proper relationship between science and religion?
.
Science and religion are sometimes thought to offer entirely separate bodies of knowledge. However, science is not the only source of factual statements, and religion does reach beyond the realm of values and morals.
<<<<<<
Daar staat geen NOMA, daar staat OMA met zelfs de suggestie dat religie EN feitelijkheden kan ophoesten EN dat ze “values en morals” als háár gebied ziet.
Meer zal ik uit zo weinig woorden niet afleiden, behalve dat de christelijke religie, zo blijkt uit verdere teksten, de enige is die terzake lijkt. Een curieus extraatje dat in vraag 4. had mogen worden opgenomen: What about other religions and the resulting non-overlapping religious realms ?
Roeland
Frans, even wat anders.
Je bent onderwerp van gesprek op het bekende internetforum van FOK!: http://forum.fok.nl/topic/1326921
Wellicht interessant voor je om te lezen en eventueel te reageren.
‘René’ bedoelde ik trouwens, niet ‘Frans’.
Dank voor de link, ik ga die discussie straks eens goed lezen.
Ik denk dat Collins professioneel genoeg is om zijn geloofsopvattingen niet een belemmeringsfactor te zijn voor wetenschappelijk onderzoek.
Toch kan ik me ook wel iets van de zorg voorstellen. Collins maakt in zijn boek ’the language of God’ duidelijk dat hij overtuigd is van een universele Morele Wet waarvan hij de oorzaak aan God toeschrijft, omdat hij geen overtuigende wetenschappelijke verklaringen voor dit morele besef ziet. Dit was voor hem een belangrijke factor om christen te worden. Of je het hier nu mee eens bent of niet, de structuur van zo’n argument is een God-of-the-gaps-argument, iets wat hij zelf juist niet goed vindt aan ID.
De schrijver van het ‘gemopper’ is geen kleine jongen. Steven Pinker is een prominente wetenschapper, die zich naast taalkunde ook met cognitiewetenschappen en evolutionaire psychologie bezighoudt. Moreel besef/gedrag en het ontstaan ervan ligt in zijn veld van onderzoek, en de vrees is dus dat Collins dus reserves zou hebben tegen bepaalde takken van dit onderzoeksveld.
De tegenvraag is natuurlijk, jegens welke onderzoeksvragen de (niet zo expliciet uitgesproken) levensovertuiging van de voorgangers van Collins, of Steven Pinker zelf, reserve zou veroorzaken.
Iedereen heeft zo zijn vooroordelen. Het is alleen de vraag, hoe je er mee om gaat. Door ze expliciet uit te spreken (zoals Collins doet) schep je juist de mogelijkheid van ‘peer review’. Reken maar dat hij onder een vergrootglas ligt op bijvoorbeeld het onderwerp stamcellen.