Er lopen op dit moment een paar wat grotere projecten bij mij, waarvan enkele veel tijd opslokken. Even een klein overzicht – en dan weten jullie ook waarom het aantal nieuwe blogs nogal laag is, momenteel.
Een project dat in de eindfase zit is de productie van het boek ‘En God zag dat het goed was…’ Dit boek bevat 25 hoofdstukken, door verschillende theologen/filosofen/overigen geschreven, waarin vragen die het boek ‘En de aarde bracht voort’ van Gijsbert van den Brink opriep.
Alle teksten zijn zo’n beetje door de redactie heen – die bestaat uit William den Boer (TU Kampen), Rik Peels (VU) en ikzelf en het boek verschijnt vermoedelijk net na de zomer. Er komt een presentatie-symposium en eind dit jaar een publiekssymposium
Dan zijn er binnenkort twee avonden van AKZ+ (gericht op nascholing predikanten) over embryo-onderzoek. Wat kan er tegenwoordig allemaal en wat zijn de ethische implacties – bijvoorbeeld van genetische ‘reparatie’ van embryo’s. Ik geef op de eerst avond 11 juni) een presentatie en zal ook de tweede avond (25 juni) kort optreden. (UPDATE 4/6/10: de avonden zijn helaas afgeblazen, te weinig inschrijving op dit moment, later volgt een herkansing.)
En dan is er het congres ‘Homo amans’, georganiseerd vanuit onderzoekinstituut ILSE van de ETF Leuven. Hier gaat een interdisciplinaire groep wetenschappers op zoek naar een nieuwe/aanvullende antropologie voor de mens in de (economische) wetenschap. Een en ander wordt gefinancierd door de Goldschmeding Foundation. Ik schreef er eerder over voor De Nieuwe Koers.
En dit alles naast de reguliere schrijfklussen en workshops, natuurlijk 🙂
@ Han: Emanuel Rutten,
http://www.gjerutten.nl
Dag Haushofer. Dat geldt niet alleen de natuurkunde maar voor alles. Dat baseer ik daarop, dat Het creëren van modellen etc een menselijke rationele activiteit is waarvan we in principe niet weten of het geen hersenspinsels zijn. Om toch modellen te kunnen maken moeten we enig vertrouwen hebben in onze rationele vaardigheden en in kenbaarheid van onze omgeving. De aanname dat er zoiets bestaat als causaliteit is belangrijk. Dan komt de rest pas. Als je de aanname wegneemt dat er geen gevolg kan zijn zonder oorzaak, dan loop je het risico dat het hele denksysteem implodeert. Alles kan dan en niets hoeft. Maar misschien heb jij betere suggesties.
Aan Haushofer – Boek
Misschien moet ik jou eens, met René’s toestemming, ondervragen over jouw boek. Misschien in een aparte draad?
Laat ik een beginnetje maken. Wat is de titel? Hoe dik is het? Heeft het een index en een literatuurlijst? En vooral, waar gaat het over?
@Eppie
Hoe kun je causaliteit überhaupt los zien van tijd, ruimte en materie? Is de wet van oorzaak en gevolg dan geen natuurkundige wet? En als je de natuurkunde wilt omzeilen: is het überhaupt mogelijk om welke vorm van logisch redeneren dan ook toe te passen op het niet-kosmische?
Ook Rutten wil causaliteit overhevelen naar het niet-kosmische: de kosmos moet een begin gehad hebben en elk begin moet veroorzaakt zijn. Ik begrijp niet hoe hij die denkstap maakt: je hevelt dan een kosmische wet (of logisch argument op basis van kosmische wetten) over naar het niet-kosmische.
@ Eppie:
“Dan komt de rest pas. Als je de aanname wegneemt dat er geen gevolg kan zijn zonder oorzaak, dan loop je het risico dat het hele denksysteem implodeert. Alles kan dan en niets hoeft. Maar misschien heb jij betere suggesties.”
Dus je zegt eigenlijk: “Ik heb geen idee hoe we gebeurtenissen moeten omschrijven zonder causaliteit”.
Dat klopt. Dat weet ik ook niet. Maar je argumenten vind ik ronduit vaag. Laat ik een vergelijking maken.
Vroeger zagen we onweer. We hadden geen idee wat dat precies was. Nu weten we dat onweer een vorm van elektriciteit is, en dat elektrische geleiding een materiaaleigenschap is. We kunnen het beschrijven aan de hand van kwantumeigenschappen van materialen (bv de energieniveaus), met zogenaamde “band gaps” die de mate van geleiding bepalen, etc.etc. We weten nu ook dat het zonder zo’n materiaal dus onzin is om over “geleiding” te spreken. Een vacuüm heeft immers geen atoomrooster/moleculen, energieniveau’s, etc.
Dito met causaliteit. We ervoeren natuurlijk al millennialang zoiets als causaliteit. Dat was onze manier om gebeurtenissen te ordenen. Maar sinds een eeuw weten we dat causaliteit een inherente eigenschap is van de klassieke ruimtetijd (dus: zoals beschreven door de algemene rel.theorie), bepaald door haar inhoud. Het is dus, net zoals bij elektrische geleiding, niet gedefiniëerd om buiten die ruimtetijd om over causaliteit te spreken. Als een filosoof toch meent dat te willen doen, claim ik als natuurkundige dat dat net zo ongedefiniëerd is als spreken over “de frequentie” terwijl er geen trilling is, “elektrische geleiding” terwijl er geen materiaal is, etc. etc.
Net zoals kwantumeigenschappen van materialen fenomenen beschrijven die we klassiek niet kunnen verklaren, is er alle reden om te geloven dat “kwantumruimtetijd/kwantumzwaartekracht” eigenschappen bevat die we klassiek niet kunnen beschrijven.
Dat is wat je er natuurkundig concreet over kunt zeggen. Als je toch meent over “causaliteit” te kunnen spreken als een soort Platonisch fenomeen, tsja, dat is voor mij als natuurkundige nonsens. Je smijt dan een eeuw aan natuurkundig inzicht overboord onder het mom van “filosofie”. Maar als je het mij vraagt: slechte filosofie.
@ Ronald:
De titel is “Goddelijke patronen (het christendom als doorgeschoten patroonherkenning)”. Het zal ca 250 pagina’s worden.
Het onderwerp is “doorgeschoten patroonherkenning” in religieus denken. godsargumenten, het christendom en het historisch onderzoek naar Jezus. Ik probeer daarin vergelijkingen te trekken tussen dat onderzoek en de moderne natuurkunde. Onderwerpen die aan bod komen zijn wonderen, Bayesiaanse inferentie, pareidolie, het demarcatievraagstuk, (pseudo)wetenschap, godsargumenten zoals Finetuning en Intelligent Design, en het multiversum. In al deze onderwerpen stel ik (doorgeschoten) patroonherkenning centraal. Vervolgens bespreek ik (het ontstaan van) het christendom en laat ik zien dat dit christendom stoelt op allerlei ideeën die we nu als pseudowetenschap zouden bestempelen. Ook hier stel ik de rol van doorgeschoten patroonherkenning centraal, alsmede in modern onderzoek naar Jezus zoals de hypothese dat Jezus historisch nooit bestaan heeft. Hier is mijn conclusie dat het christendom rationeel gezien niet of nauwelijks is te onderscheiden van andere pseudowetenschappelijke ideeën en complottheorieën, en beargumenteer ik waarom dat geen categoriefout is (“het is geloof”).
Daarna besteed ik nog een hoofdstuk aan de hand van een interview met Cees Dekker, waarin ik een werkelijkheid schets die je verwacht aan de hand van het christelijke wereldbeeld. Het feit dat dit geschetste beeld scherp afwijkt van onze werkelijkheid is nog een reden om de waarheidsclaim van het christendom te weerleggen.
Tot slot ga ik nog in op wat voor rol ik zie voor het hedendaagse christendom: als een (sterke) metafoor voor een spiritueel proces van transformatie.
Ik wil benadrukken dat het geen rancuneus boek wordt. Ik ben geen Richard Dawkins die religie opvat als een virus dat bestreden moet worden. Wel claim ik dat als je het letterlijk opvat, ook al is dat in beperkte vorm (waarbij je b.v. veel wonderen als allegorisch opvat), deze houding niet is te onderscheiden van complottheoretische/pseudowetenschappelijke overtuigingen. De enige reden waarom het christendom sociaal meer geaccepteerd wordt dan andere pseudowetenschappelijke (complot)ideeën, is traditie en die eerdergenoemde blinde vlek.
Nou ja, dat dus in een notendop.
René, dank voor je antwoord op mijn vraag ( http://www.sterrenstof.info/dingen-die-ik-doe/comment-page-6/#comment-291330 ).
Het doet me goed dat je daar heel voorzichtig op antwoord, zonder snelle conclusie. Ik denk persoonlijk dat de “christelijke ethiek” vaak overeenkomt met algemene menselijke ethiek, wat niet verwonderlijk is. Het belangrijkste is met dit soort nieuwe technieken die best vergaand zijn goed na te denken wat het betekent voor volgende generaties, en uiteraard voor de mensen die zo de wereld in komen.
Ik heb zelf ook nog geen conclusie kunnen trekken – ik hoop echter wel dat genoeg mensen zich hier mee bezig houden die de gevolgen goed kunnen overzien (ik niet …).
@haushofer: ik zal zeker een exemplaar van je boek kopen. Wordt het een nederlandstalig boek?
Han: “Nee, hoor. Ik sta op de schouders van reuzen, minstens twee. De ene is tweehonderd jaar en de andere tweeduizend jaar oud.”
OK – een kleine correctie:
Alléén Han en twee of meer (oude) reuzen weten wat causaliteit is! En niemand anders!
@ Eelco: ja, het is nederlandstalig inderdaad 🙂
Haushofer schrijft:
”
[ .. ] dat maakt causaliteit buiten ruimtetijd om niet minder vaag.
”
Ruimtetijd buiten causaliteit om, dat is pas écht vaag.
Haushofer schrijft:
”
Voor wie het desondanks interesseert en meer onderbouwing hiervoor wil zien, verwijs ik naar mijn (hopelijk uitgebrachte) boek hierover.
”
Ik weet vrijwel zeker dat mensen zoals Jaap, Andre, Eppie en Han niet geïnteresseert zijn. Of, zoals Jaap schrijft:
”
die boeken zijn er al genoeg
“
Haushofer schrijft:
”
Vroeger zagen we onweer. [ .. ] “band gaps” die de mate van geleiding bepalen
”
Ja, alleen jammer dat deze “band gaps” niets te maken hebben met geleiding door de lucht van de bliksem. Het laatste berust op ionisatie en dat is een heel ander mechanisme.
”
sinds een eeuw weten we dat causaliteit een inherente eigenschap is van de klassieke ruimtetijd
”
Sinds tweeduizend jaar Fysica (van Aristoteles) weten we dat causaliteit een inherente eigenschap is van veranderende materie.
”
geloven dat “kwantumruimtetijd/kwantumzwaartekracht”
”
Met de nadruk op geloven. Als je het geloof in de natuurkunde nou eens op gelijke voet zou behandelen als het geloof in de godsdiensten, dan kwamen we misschien tot een concensus.
”
Als je toch meent over “causaliteit” te kunnen spreken als een soort Platonisch fenomeen
”
Aristoteles is de filisoof, niet Plato. En jij smijt tweeduizend jaar aan filosofisch inzicht overboord.
Ubbo schrijft aan Eppie:
”
Hoe kun je causaliteit überhaupt los zien van tijd, ruimte en materie?
”
Haushofer kan causaliteit los zien van materie. Vraag hem maar om uit te leggen hoe dat mogelijk is.
@Han
Is het mogelijk om concepten te bedenken / benoemen / aan te wijzen / te befilosoferen die ook buiten de kosmische werkelijkheid geldig zouden zijn?
Han: “Ja, alleen jammer dat deze “band gaps” niets te maken hebben met geleiding door de lucht van de bliksem. ”
Dat hebben ze uiteraard wel: met de mate van geleiding, zoals haushofer keurig opschreef. Misschien eerst één en ander weer eens nalezen voordat je wat begint te roepen, Han?
Misschien eerst zelf één en ander weer eens nalezen voordat je wat begint te roepen, Eelco van Kampen?
Ubbo schrijft:
”
Is het mogelijk om concepten te bedenken / benoemen / aan te wijzen / te befilosoferen die ook buiten de kosmische werkelijkheid geldig zouden zijn?
”
Natuurlijk wel.
@Eelco van Kampen:
Band gap: Vastestoffysica. Zijn we weer bij de les?
Dag Han … een zielige jij-bak en misplaatste arrogantie helpen je toch echt niet: haushofer schreef het keurig op. Je zit er nogal naast, Han.
https://physics.stackexchange.com/questions/161013/if-air-cannot-conduct-electricity-how-can-lightning-happen
Zie het derde antwoord: daar wordt het netjes uitgelegd (mate van geleiding).
@ Han:
“Ik weet vrijwel zeker dat mensen zoals Jaap, Andre, Eppie en Han niet geïnteresseert zijn. Of, zoals Jaap schrijft: die boeken zijn er al genoeg”
Ik pretendeer ook niet iets compleet nieuws te hebben opgeschreven hoor. Ik gebruik alleen wel wat argumenten die ik weinig tot niet in andere boeken voorbij heb zien komen.
Maar het zal niet voor iedereen zijn, natuurlijk. Prima toch?
“Haushofer kan causaliteit los zien van materie. Vraag hem maar om uit te leggen hoe dat mogelijk is.”
In de algemene relativiteitstheorie is dat mogelijk: je kunt prima b.v. een leeg deSitter heelal definiëren met een causale structuur. Die wordt immers bepaald door de metriek.
Of dit het hele plaatje is, is natuurlijk de vraag. Verder bepaalt de energie/impulsverdeling de metriek, die op hun beurt weer de causaliteit bepalen, dus “materie en velden” bepalen uiteindelijk deels de causale regels van de ruimtetijd. Maar materie bevat natuurkundig geen “inherente causaliteit”. Dat is zoiets als zeggen dat ruimtetijd “inherent de elektrische lading van deeltjes bevat”. Dat lijkt me een categoriefout.
Kijk, ik redeneer vanuit bekende natuurkundige opvattingen Han. Als jij meent dat die tekortschieten, prima, maar dan zie ik daar graag redenen voor.
En bij elektrische geleiding in gassen heb je natuurlijk niet de vaste vorm en periodieke roosters die via Blochs stelling voor een vrijwel continuüm aan energieniveau’s (de “band gaps”) zorgt. Het is dus de afwezigheid (!) van die band gaps die verklaren waarom lucht zo slecht elektriciteit geleidt.
Maar dit lijkt me verder nogal offtopic, Han.
Eppie schrijft:
”
Dag Haushofer. Mijns inziens maakt de natuurkundige causaliteit deel uit van een veel grotere causaliteit en is daar ook op gefundeerd. Als die causaliteit niet opgaat, heeft de natuurkundige causaliteit dus geen fundament.
”
Causaliteit is inderdaad veel breder dan in geformuleerd wordt in het enge kader van de standaard natuurkunde zoals die in de algemene relativiteitstheorie wordt beschreven (: volgens Haushofer).
Overigens heb ik over causaliteit niets in zijn proefschrift kunnen vinden. Echte wetenschappers zijn nieuwsgierig.
@Han
Ik ben geen wetenschapper, wel nieuwsgierig. Mag dat ook?
Als causaliteit “veel breder is dan geformuleerd wordt in het enge kader van de standaard natuurkunde”, en deze natuurkunde (om Eppie aan te halen) “gefundeerd is op een veel grotere causaliteit”, hoe is het dan mogelijk om daar als kosmische sterveling een logische of intuïtieve uitspraak over te doen?
Hoe zou jij die ‘hogere’ causaliteit formuleren?
Excuus, ‘hogere’ moet natuurlijk ‘grotere’ zijn. 🙂
@ Han:
“Causaliteit is inderdaad veel breder dan in geformuleerd wordt in het enge kader van de standaard natuurkunde zoals die in de algemene relativiteitstheorie wordt beschreven (: volgens Haushofer). Overigens heb ik over causaliteit niets in zijn proefschrift kunnen vinden. Echte wetenschappers zijn nieuwsgierig.”
Uhm, een proefschrift gaat over een specifiek stukje onderzoek, Han. Daar zet je niet lukraak elke gedachtenscheet in die de afgelopen 4 jaar in je is opgekomen.
Maar om antwoord te geven op je vraag: dan heb je mijn proefschrift niet goed begrepen. Een belangrijk onderdeel van mijn proefschrift was de overgang van relativistische causaliteit naar newtonse/Galileïsche causaliteit, waarbij tijd absoluut wordt en de lichtkegels van de bijbehorende ruimtetijd de gehele ruimte opspannen. De onderliggende Lie-algebra’s beschrijven de bijbehorende causaliteit, en de ijking daarvan geeft je de bijbehorende zwaartekrachtstheorieën.
Maar blijkbaar ontgaat je dat omdat ik nergens expliciet het woord “causality” noem. Je legt ook niet uit waarom “causaliteit inderdaad veel breder geformuleerd wordt in het enge kader van de standaard natuurkunde” en hoe je daarmee de crux van dit hele gesprek (kun je van een “oorzaak van ruimtetijd spreken”) natuurkundig onderbouwt. Blijkbaar is dat “te eng gedefiniëerd”. Ik noem het domweg de logica en spelregels helder op papier krijgen.
Verder zie ik niet in wat deze discussie nog toevoegt aan dit onderwerp, behalve dat je weer nogal gefrustreerd allerlei aantijgingen naar me smijt. Ik pas daarvoor, Han. Dus ik laat het hierbij en ga van het mooie weer genieten 🙂
Die hele notie van “causaliteit buiten de natuurkunde om” doet me overigens denken aan een soort van wiskundig Platonisme. Daar is ook vrij weinig reden voor om te geloven, behalve een onderbuikgevoel op basis van de “schoonheid” van wiskunde. Dat doet me denken aan dit boek van Sabine Hossenfelder,
https://www.bol.com/nl/f/lost-in-math/9200000083835827/
die ik vorige week vrijdag heb horen spreken. Daar kwam ik overigens ook 1 van de auteurs tegen van het eerder genoemde artikel
https://www.quantamagazine.org/physicists-debate-hawkings-idea-that-the-universe-had-no-beginning-20190606/
waarin Hawkings “no boundary proposal” wordt bekritiseerd.
Nu echt naar buiten 😉 😛
(in mijn vorige post staat “natuurkundig onderbouwt”, waar “natuurkundig” weg moet)
Haushofer schrijft:
”
Je legt ook niet uit waarom “causaliteit inderdaad veel breder geformuleerd wordt in het enge kader van de standaard natuurkunde”
”
Dat doe ik wél maarje wil het niet lezen: FUNKTIONEREN, in het bijzonder de sectie Causaliteit. Je bent dus niet nieuwsgierig; vreemd voor een wetenschapper.
Eelco van Kampen beticht mij van
”
misplaatste arrogantie
”
Hoe kom je daar nou bij? Ik breng je gewoon bij de les. En die is dat “band gaps” typisch zijn voor vaste stoffen, niet voor gassen zoals lucht. En verder:
”
Zie het derde antwoord: daar wordt het netjes uitgelegd
”
Een antwoord met het op één na geringste aantal “up-votes” (= voor-stemmen). Right?
Nu kunnen jij en ik natuurlijk eindeloos een woorspelletje gaan spelen of misschien toch de term “band gaps” ook gebruikt kan worden voor gassen, maar zoals Haushofer terecht opmerkt:
”
dit lijkt me verder nogal offtopic
”
Er is in elk geval geen godheid nodig is die met bliksems slingert, daar zijn we het wel over eens.
Haushofer schrijft:
”
je kunt prima b.v. een leeg deSitter heelal definiëren met een causale structuur. Die wordt immers bepaald door de metriek.
”
Juist. Dit is dus pure wiskunde en geen natuurkunde meer. Een uitmuntender voorbeeld van Lost in Math is nauwelijks te bedenken.
Han: “Ik breng je gewoon bij de les.”
In het geheel niet: dit is nog steeds misplaatste arrogantie. Je zit er nog steeds naast. Ik gaf je een link met uitleg, en dan ga je daar NIET op in maar ga je beginnen over ‘up-votes’. Droevig.
En als het off-topic zou zijn, waarom spreek je haushofer er dan op aan?
Zie bijvoorbeeld pagina 2 van http://stjohnshigh.ea.dundeecity.sch.uk/departments/sciences/physics/higher-physics/cfe-higher-physics-pupil-materials/cfe-electricity-pupil-materials/electrons-at-work-esmc-pupil-notes/at_download/file
@Han:
PS: je incorrecte uitspraak naar haushofer was:
“Ja, alleen jammer dat deze “band gaps” niets te maken hebben met geleiding door de lucht van de bliksem. ”
Dat hebben ze dus wel degelijk. En nu probeer je je uitspraak te verdraaien naar wat “typisch” zou zijn. Dat was niet wat je tegen haushofer zei. Zoiets heet ‘de doelpalen verzetten’.
“Juist. Dit is dus pure wiskunde en geen natuurkunde meer. ”
Uhm, nee, dit is natuurkundige toegepast op het hypothetische geval van een heelal zonder materie. Bij gebrek aan experimenten is de eerstvolgende stap om het dan te analyseren aan de hand van gevestigde natuurkundige theorieën, toch?Jij beweert dat “causaliteit een inherente eigenschap is van veranderende materie.” Ik laat je een hypothetisch scenario zien waarin dit overduidelijk niet zo is, en dan is het opeens weer “puur wiskundig”. Nou ja, wat Eelco zegt: je verschuift constant de doelpalen.
“Dat doe ik wél maarje wil het niet lezen: FUNKTIONEREN, in het bijzonder de sectie Causaliteit. Je bent dus niet nieuwsgierig; vreemd voor een wetenschapper.”
Eerst claim je dat ik niet nieuwsgierig ben omdat ik ogenschijnlijk niks over causaliteit zeg in mijn proefschrift, wat als argument al nergens op slaat. Dan zeg ik je vervolgens dat ik dat daarentegen weldegelijk doe, en dat negeer je verder volkomen. Nu ben ik opeens weer “niet nieuwsgierig” omdat ik jouw schrijfsel niet heb gelezen? Kom op Han, dat is je reinste nonsens. Als ik niet beter had geweten, zou ik denken dat ik hier met een rancuneuze puber zit te praten.
Maar ik ben eerlijk gezegd wel klaar met jouw manier van “discusseren” en je diarree aan drogredenatie. Dus ik vind het verder wel prima zo. Als je ooit weer es wilt proberen een normaal gesprek te voeren zonder frustratie en drogredenatie waarbij je me niet constant van alles in de schoenen probeert te schuiven, dan hoor ik het wel. Voorlopig negeer ik je even.
Desondanks een fijn weekend toegewenst. 🙂
Eelco van Kampen schrijft:
”
Je zit er nog steeds naast.
”
Welnee, jij bent hier degene die er naast zit en niks wil leren van een ander. Einde discussie.
Haushofer schrijft:
”
Eerst claim je dat ik niet nieuwsgierig ben omdat ik ogenschijnlijk niks over causaliteit zeg in mijn proefschrift
”
Misverstand, sorry, dat bedoelde ik niet te zeggen.
”
Nu ben ik opeens weer “niet nieuwsgierig” omdat ik jouw schrijfsel niet heb gelezen?
”
Deze blijft overeind. Waarom denk je dat ik jouw schrijfsel wél lees? Ben ik ook niet toe verplicht, is het wel?
”
Desondanks een fijn weekend toegewenst.
”
Insgelijks, hoor.
Nog maar eens een jij-bak (en verder niets)? Je discussieerde niet eens (je roept maar wat): je was daar nog niet eens aan begonnen.
Verder weiger je nog steeds inhoudelijk in te gaan op wat ik aandroeg, of het zelfs maar te lezen, blijkbaar.
Tenslotte is het eenvoudigweg niet waar dat ik niks wil leren van een ander. Uiteraard doe ik dat, en vrijwel dagelijks. Maar jij rijkt niets aan waar ik wat van kan leren: je roept slechts dingen die aantoonbaar niet kloppen.
Dus dag Han.
haushofer,
je zegt iets over “natuurkundige (?) toegepast op het hypothetische geval van een heelal zonder materie” en je hebt het ook nog eens over het analyseren van dit hypothetische geval aan de hand van gevestigde natuurkundige theorieën waarbij je een hypothetisch scenario laat zien en vervolgens concludeer je dat dit alles geen pure wiskunde is. Het lijkt mij dat je je binding met de realiteit kwijt bent en nog slechts hypothetisch functioneert. Een heelal zonder materie is geen heelal en het begrip hypothetisch kan alleen maar slaan op wat bestaat en niet op wat niet bestaat.
Filosofie is inderdaad te moeilijk voor veel fysici, zo lijkt het tenminste.
Hoi Marten,
Onze eerdere gesprekken ervoer ik als nogal moeizaam, ook weer door de vele ad hominems en andere drogredenen. Dus ik heb daar geen zin in
Misschien dat je nog iemand anders hier zo ver kunt krijgen. Ik kan mijn energie i.i.g. beter besteden.
Op het moment functioneer ik hypothetisch in m’n tuin in de zon. Bevalt prima, dank je.
Niet te lang in de zon, Haushofer, anders functioneert je volgens mijn hypothese straks helemaal niet meer 😉
Ja, je wordt hier nu weggebrand. Hypothetisch dan, hè.
haushofer,
Het is typerend voor jou als fysicus om niet te reageren op wat je niet aanstaat. Het gebruik van ad hominems van mijn kant valt nogal mee en ook het gebruik van drogredenen. Wat er schort aan de discussie is jouw onwil om in te gaan op redelijke argumenten. Misschien moet je inderdaad nog wat langer in de zon blijven zitten zodat je hersenen wat beter kunnen warmdraaien. Uiteraard is dit alles met een grote glimlach geschreven, het is erg dat ik dit iedere keer moet vermelden.
Wat wil je beweren, Marten? Dat zwarte gaten niet bestaan en dat sterren van die en die omvang niet kunnen instorten?
Ubbo schrijft:
”
Hoe zou jij die ‘grotere’ causaliteit formuleren?
”
Zie de verwijzingen naar de internet pagina’s die ik hier al ettelijke malen heb gegeven: onder FUNKTIONEREN vind je de Causaliteit; filosofie, in gewoon nederlands, geen hogere wiskunde. Ik ga op dit forum natuurlijk geen hele boekdelen kopiëren die met één muisklik beschikbaar zijn.
Blij dat er iemand heeft opgelet. Marten schrijft:
”
Een heelal zonder materie is geen heelal
”
Exact! En als er geen materie is (ipse est: geen klok) dan is er ook niets om bijvoorbeeld de tijd aan “op te hangen” en kan je met de schaal van de tijd doen wat je maar wil. Dan kan het heelal net zo goed 6000 jaar als 13,7 miljard jaar oud zijn.
In dit kader is het interessant om te zien welke ontwikkeling Albert Einstein zelf heeft doorgemaakt. Had hij het bij de formulering van zijn Speciale Relativiteitstheorie nog over een “frame of reference”, een laboratorium wat een zekere massa (i.e. materie) bezit, in latere publicaties vervangt hij dit door “coordinate system” en is alle materie uit het laboratorium verdwenen. Echter bij het terugkaatsen van lichtstralen in zijn gedachte experimenten is het van belang dat het laboratorium wel degelijk enig gewicht heeft, want anders dat zorgt het Compton effect ervoor dat de Lorentz transformaties teniet worden gedaan. Gevolgen van deze gedachtesprong kan men berekenen: The Limited Validity of Special Relativity.
Ronald V. schrijft:
”
Wat wil je beweren, Marten? Dat zwarte gaten niet bestaan en dat sterren van die en die omvang niet kunnen instorten?
”
Als ik even tussenbeide mag komen? Er is een stukje wiskunde van mijn hand dat het volgende laat zien.
Neem de hoekpunten van een veelhoek en definieer in elk van die punten een Gauss kromme (normale verdeling).
Neem de spreiding (σ) van die verdelingen zodanig dat de veelhoek niet te onderscheiden is van een cirkel.
Maak vervolgens van dit discrete gebeuren een continue formulering. Dit lijkt maar op één manier te kunnen.
Dan vertoont deze continue formulering in het centrum (van de cirkel) een singulariteit die er in het discrete model niet is.
Zulke oneindigheden kunnen dus ontstaan uitsluitend doordat we in plaats van een discrete en continue beschrijving hanteren.
Wiskundige details in: Fuzzyfied Polygons en Continuing Circular. Met (GIF) animaties. Hoofdstuk Special Theory of Continuity.
“en continue” → “een continue”