Het is wel grappig, een citaat uit een recensie van Richard Dawkins’ ‘Het verhaal van onze voorouders’ die ik voor het Nederlands Dagblad schreef, staat op de site van uitgeverij Nieuw Amsterdam (en in de najaarsfolder, heb ik gehoord van een ND-redacteur) ter ondersteuning van zijn nieuwste boek, ‘Het grootste spektakel ter wereld‘.
De lovende woorden die geciteerd worden zijn ‘Helder […] zet hij complexe onderwerpen uiteen’. Dat schreef ik inderdaad. Wat niet vermeld wordt, is dat ik zijn boek ook ‘mislukt’ noemde, omdat hij teveel technische termen gebruikt, te ingewikkeld schrijft voor het algemene publiek en de gekozen vorm (een pelgrimage terug in de tijd) naar mijn idee niet werkt. En ja, er zaten hele mooi geschreven stukken in.
In de Times stond onlangs een stuk van Dawkins naar aanleiding van zijn nieuwe boek. Hierin stelt hij evolutie-ontkenners gelijk met Holocaust-ontkenners. Niet zo’n heel sjieke vergelijking, meldt ook Taede Smedes op zijn weblog. Verder probeert Dawkins heel hard om aardig te zijn tegen christenen – vooral gelovigen die evolutie erkennen, kunnen op een grootmoedige behandeling rekenen (dat heeft RD wel eens anders geformuleerd…).
In dit stuk verwart Dawkins ook preekteksten met wetenschappelijke uitspraken:
“All too many preachers, while agreeing that evolution is true and Adam and Eve never existed, will then blithely go into the pulpit and make some moral or theological point about Adam and Eve in their sermons without once mentioning that, of course, Adam and Eve never actually existed.”
Persoonlijk houd ik het voor zeer wel mogelijk dat Adam en Eva bestaan hebben (zie ‘Gevormd uit sterrenstof’). Maar goed, zelfs wie daar niet vanuit gaat, hoeft niet in elke preek een ‘disclaimer’ uit te spreken. Dawkins moest eens wat vaker naar de kerk gaan…
En over duidelijkheid gesproken, Dawkins komt zelf in de problemen door te erkennen dat wetenschap moeite heeft om dingen écht te bewijzen, maar stelt vervolgens dat evolutie een feit is. Op zich ben ik het met hem eens, maar door zijn opgewonden toontje in het voorafgaande (zoals de vergelijking met Holocaust-ontkenners) klinkt het wat schril.
Hij doet met denken aan zo’n opgewonden John Cleese-karakter, zo’n typetje dat heel beheerst en ‘in control’ lijkt, maar dan ineens hysterisch wordt. Fawlty Towers, of Clockwise, dat werk.
Enfin, ik respecteer de vakinhoudelijke kennis van Dawkins, ik bewonder zijn kwaliteiten als schrijver en wetenschapspopularisator, maar als denker over geloof en wetenschap…tsja. Dan ben ik geen Dawkins-supporter. En om eerlijk te zijn: Het verhaal van onze voorouders (waar deze bijdrage mee begon) was een bij vlagen boeiend boek, maar het geheel scoorde bij mij niet echt hoog.
Maar ach, Dawkins zorgt ook voor reclame voor mij (even naar beneden scrollen, naar de ‘andere titels’) dus hij mag die ene zin uit de recensie best gebruiken.
