(Update 25/3: Gert Kwakkel, promoter van Van Bekkum, heeft vandaag een interessant opiniestuk in het ND: ‘Deskundige hulp nodig bij het lezen van de Bijbel‘.
Afgelopen donderdag promoveerde Koert van Bekkum, adjunct-hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad, aan de TU Kampen. Onderwerp van zijn proefschrift, dat hem het predicaat ‘cum laude’ opleverde, was het bijbelboek Jozua.
Vandaag heeft het ND op de voorpagina een hoofdredactioneel commentaar, mede naar aanleiding van een interview met Van Bekkum dat afgelopen maandag werd gepubliceerd. Van Bekkum plaatst kanttekeningen bij bepaalde teksten uit Jozua. Hoewel hij het boek historisch ziet, zitten er elementen in die duidelijk niet historisch zijn.
Van Bekkum probeert niet alle oneffenheden glad te schrijven, maar ziet ze onder ogen, waarbij hij ook de archeologie betrekt. Het is een beetje het archeologische equivalent van wat ik probeer te doen met de biologie. Niet bang zijn voor de feiten.
Het artikel over Van Bekkums proefschrift leverde wel een serie ingezonden brieven op. Natuurlijk is dit weer ‘verontrustend’ voor het behoudende deel van de (vrijgemaakt gereformeerde) kerk. Maar ook – en opnieuw – een teken dat er orthodoxe gelovigen zijn die hun ogen niet sluiten voor feiten uit de wetenschap. Mooi werk.
“Er is kennelijk geen belangenverstrengeling met jouw atheïsme.”
Een atheïst heeft minder zaken hoog te houden dan een `bijbelgetrouw’ christen. Het maakt voor atheisme vrij weinig uit hoe de Israelieten zich in Kanaän hebben gevestigd. Voor een `bijbelgetrouw’ iemand is er vrij weinig te kiezen. `Jongens, de conclusie hebben wel al, nu nog even de argumenten erbij zoeken.’
“Dat weet ik ook wel, en ik zeg ook niet dat dat niet moet. Wat ik wil duidelijk maken, is dat je je eigen opvatting van wetenschap niet betwijfelt. Daarmee bevind je je op hetzelfde vlak als een Koert van Bekkum, die gewoon andere (geloofs)uitgangspunten heeft.”
Prima, ik deel de gereformeerde uitgangspunten niet, dus neem ik bevindingen van conservatieve bijbelwetenschap over het algemeen weinig serieus.
@ Arnoud
Die opvattingen hoef ik als wetenschapper niet te betwijfelen, dat is namelijk hoe het wetenschappelijke spel werkt. Je niet houden aan dergelijk uitgangspunten is niet “gewoon een ander geloofsuitgangspunt”, het is breken met wetenschapsbeoefening. Dit soort opmerkingen van jouw kant zijn tekenend voor dit soort discussies, dus daarom acht ik jouw achtergrond wel degelijk relevant. Als je geen wetenschappelijke achtergrond hebt, vind ik dat uiteraard geen probleem, maar dan kan ik je reacties in een bepaald perspectief plaatsen. Natuurlijk kijk ik ook kritisch naar deze algemeen aanvaarde uitgangspunten, maar dat is wetenschapsfilosofie, niet wetenschap zelf.
Waar zie jij belangenverstrengeling van mijn atheïsme in mijn wetenschappelijk werk?
@arnoud:
Dat zou alleen zo zijn als Bart theoloog zou zijn. Je hebt al eerder mijn opmerking dat atheisten de beste theologen zouden zijn afgeserveerd, en terecht. Maar Bart is geen theoloog, en zijn wetenschapsgebied heeft niets met atheisme (of religie) te maken.
Bij van Bekkum is er wel degelijk sprake van ‘belangenverstrengeling’, ik ben dat wel met Bart eens.
@Bart, Eelco, Druijf,
Een atheïst heeft wel degelijk een hoop zaken hoog te houden. Geloof in wat dan ook buiten de wetenschap houden is daar een van.
De spelregels van de wetenschap zijn deels gebaseerd op wetenschapsfilosofie, op opvattingen over wat wetenschap is. En die vraag is moeilijk eenduidig te beantwoorden.
Als ik dus wel een wetenschappelijke achtergrond heb, mag ik niet mijn eigen wetenschappelijke werk beoordelen naar objectiviteit of vooronderstellingen? Wat een onzin.
arnoud
arnoud: “Een atheïst heeft wel degelijk een hoop zaken hoog te houden. Geloof in wat dan ook buiten de wetenschap houden is daar een van.”
Geloof in wat dan ook (dus inclusief astrologie e.d., niet alleen maar theisme) hoort niet in de wetenschap thuis. Wetenschappers geloven niet, wetenschappers testen hypotheses. En zijn bereid foutieve hypotheses te verwerpen (ook al is dat dan nog steeds niet voor eeuwig: zie de cosmologische constante als een aardig voorbeeld). En zijn bereid van oorsprong religieuze ideeen te aanvaarden als daar bewijs voor gevonden wordt (b.v. het bestaan van een god/godin/opperwezen).
@Eelco,
wel voordelig voor atheïsten dan, om wetenschap te bedrijven. Dus hebben ze er belang bij dat elke vorm van geloof (behalve hun eigen) buiten het wetenschappelijke spel moet worden gehouden.
Elke wetenschapper is een mens met vooronderstellingen, overtuigingen, geloof (of dat nu in niets is of niet).
arnoud
@Arnoud “De spelregels van de wetenschap zijn deels gebaseerd op wetenschapsfilosofie, op opvattingen over wat wetenschap is”
Wetenschappers trekken zich helemaal niets aan van de wetenschapsfilosofie, ze gebruiken gewoon hun gezonde verstand.
Uit http://www.princeton.edu/~bayesway/Dorling/TableOfContents.html blijkt dat wetenschapsfilosofen eindelijk een beetje begrijpen wat wetenschappers doen.
arnoud: “Elke wetenschapper is een mens met vooronderstellingen, overtuigingen, geloof (of dat nu in niets is of niet).”
Nogmaals, wetenschappers geloven niets, wetenschappers testen hypotheses. Geloof is geen onderdeel van de wetenschappelijke methode. En in ‘niets’ geloven is niet hetzelfde als niet geloven !
arnoud: “wel voordelig voor atheïsten dan, om wetenschap te bedrijven. Dus hebben ze er belang bij dat elke vorm van geloof (behalve hun eigen) buiten het wetenschappelijke spel moet worden gehouden.”
Die uitspraak begrijp ik niet. Als de wetenschap laat zien dat er wel een god/godin bestaat, en dat is uiteraard een mogelijkheid, dan is dat niet voordelig voor atheisten. Wetenschap is niet atheistisch: wetenschap sluit niets a priori uit.
En nogmaals, wetenschappers geloven niet.
@ Bart, Martin, Eelco: ik proef een behoorlijk geïdealiseerde opvatting over wetenschapsbeoefening, die ik in theorie zeker onderschrijf maar die in de praktijk zelden zo zuiver tot stand komt. Als het al gebeurt.
Wat ik te gemakkelijk vind, is dat KvB op grond van zijn religieuze overtuiging als mogelijk / vermoedelijk bevooroordeeld wordt weggezet. Hier speelt m.i. dat KvB zijn eigen positie expliciet maakt, terwijl de meeste wetenschappers dat niet doen. Dat is juist een goed punt van KvB.
Ook als het gaat over klimaatopwarming, gentech of andere wetenschapsgebieden (m.u.v. de wiskunde, zou ik zeggen) kunnen de uitgangspunten (die vaak niet expliciet gemaakt worden) van de onderzoeker wel degelijk van invloed zijn bij de beoordeling van onderzoeksresultaten. Daar is genoeg over bekend.
Verder wordt er geen onderscheid gemaakt tussen KvB als wetenschapper en KvB als persoon met bepaalde opvattingen. De suggestie is, dat dit niet kan bij een gelovige wetenschapper. Dat is echter een aanname. Voordat je iets over de integriteit van een wetenschapper (en dat is KvB, hij heeft een sceptische leescommissie overtuigd dat zijn betoog goed genoeg is voor een promotie) in twijfel trekt, moet je toch iets meer inhoudelijke onderbouwing hebben dan de suggestie dat hij als orthodox christen de Bijbel ongetwijfeld overeind wil houden.
Ah, ik zie dat ik ‘niets’ i.p.v. ‘niet’ heb getypt in de eerste regel van m’n reactie van 12:11 !
Strikt genomen zou ‘niets’ ook kunnen, geloof ik.
renenfransen: “ik proef een behoorlijk geïdealiseerde opvatting over wetenschapsbeoefening, die ik in theorie zeker onderschrijf maar die in de praktijk zelden zo zuiver tot stand komt. Als het al gebeurt.”
Dat vind ik nogal pessimistisch, en niet terecht. Uiteraard moet je er een opvatting op na houden hoe je het best wetenschap kunt bedrijven, ook al lukt dat in de praktijk vaak niet omdat je menselijke beperktheden je in de weg zitten. Zelf heb ik daarom een broertje dood aan arrogante wetenschappers, juist omdat ze die beperkingen lijken te negeren.
Maar het lijkt me dat je wel een ideaalbeeld voor ogen moet houden, en ik denk dat we wel degelijk daarnaar opschuiven, al is het langzaam. Noem het optimisme …
“Hier speelt m.i. dat KvB zijn eigen positie expliciet maakt, terwijl de meeste wetenschappers dat niet doen.”
Dat laatste is omdat geloof er in de meeste wetenschapsgebieden helemaal niet toe doet. In de theologie wel, dus daar moet je inderdaad je positie expliciet maken. En dan toegeven dat er een belangenverstrengeling is. Dit moet ook bij medisch onderzoek door de farmaceutische industrie, bijvoorbeeld: die moeten dat ook altijd expliciet maken.
(R) “die ik in theorie zeker onderschrijf maar die in de praktijk zelden zo zuiver tot stand komt. Als het al gebeurt.”
Om die reden denk ik dat ‘wetenschap’ naar een metafysisch onderzoeksprogramma neigt.
(R) “(m.u.v. de wiskunde, zou ik zeggen)” Ik denk zelfs daar.
Verder helemaal met René eens.
(E) “Wetenschap is niet atheistisch: wetenschap sluit niets a priori uit.”
Wetenschap sluit a priori dingen uit die volgens de wetenschappelijke methode niet zijn aan te tonen of te falsifiëren.
arnoud
@ Bart: Jij stelt Wat ik aandoenlijk noemde is wanneer een wetenschapper zijn eigen bevindingen gaat relativeren en benadruk hoe ‘Schriftgelovig’ zijn werk wel niet is om zijn eigen achterban niet te veel te choqueren. Dit komt in geen enkele andere discipline voor, ook niet bij koude fusie of gentech.
KvB heeft als wetenschapper gesproken in zijn proefschrift. Wat hij daar gezegd heeft, licht hij toe aan een specifieke doelgroep. Daar pas je dan je taalgebruik op aan. Dat doe ik ook als ik een lezing geef over ‘Sterrenstof’. Doel is namelijk een boodschap over te brengen, en dat doel is niet gediend met een confrontatie-houding. Dus niet: slikken of stikken, maar de materie in behapbare brokjes opdienen. Als je dat niet doet en wél de confrontatie zoekt, ben je bommetjes uit je ivoren toren aan het gooien.
Verder geef je hier een simplistisch beeld van de uitgangspunten van KvB. Wat betekent voor hem bijvoorbeeld dat de Bijbel het onfeilbare woord van God is? Daar zijn tal van invullingen van, en jij kiest volgens mij voor de meest enge, dat iedere letter van kaft tot kaft geïnspireerd en dus waar is. Dat is m.i. niet de visie van KvB.
Je mag wantrouwend zijn als een orthodox gelovige zo’n proefschrift schrijft. Zoals ik hierboven betoogde, heeft KvB zijn uitgangspunten expliciet gemaakt, zodat je hem extra kunt controleren op vooringenomenheid bij de interpretatie. Maar je mag hem pas vooringenomen noemen, als je die controle hebt uitgevoerd.
Het is overigens niet zo, dat niet-gelovige wetenschappers per definitie niet bevooroordeeld zijn. Het meest bekende voorbeeld is de afkeer die Fred Hoyle had voor het Oerknalmodel (dat hij smalend ‘Big Bang’ noemde. Want het leek te zeer op creatio ex nihilo en was bovendien bedacht door een priester.
De vooringenomenheid van atheïstische wetenschappers is in het algemeen minder duidelijk. Misschien is ze zelfs minder groot dan van religieuze wetenschappers. Maar totaal afwezig, daar heb ik mijn twijfels over…
@ Eelco: ik ben niet zozeer pessimistisch als realistisch. Het systeem werkt op zich behoorlijk goed. Mijn standpunt is mede gevormd door mijn achtergrond in biomedisch onderzoek, en mijn ervaring met farmaceutisch onderzoek. Daar zie je veel sterker de invloed van uitgangspunten terug in onderzoeksresultaten.
Dat geeft aanleiding om dit soort onderzoek kritisch te bekijken, net zoals het onderzoek van KvB kritisch bekeken mag worden. Maar net zomin als je een klinische studie mag verwerpen om het enkele feit dat er een farma-gigant achter zit, kan je de bevindingen van een religieuze theoloog wegwuiven alleen maar omdat hij religieus is.
arnoud: “Wetenschap sluit a priori dingen uit die volgens de wetenschappelijke methode niet zijn aan te tonen of te falsifiëren.”
Nee, de wetenschap sluit ook die dingen niet uit, maar doet er geen uitspraken over !
En er geen uitspraken over doen betekent ook dat ze niet uitgesloten worden (want wellicht kan er er op een later moment wel een uitspraak over gedaan worden, met bv nieuw instrumenten).
@renefransen:
Ik pleite er ook niet voor onderzoek eenvoudigweg weg te wuiven: maar de belangenverstrengeling is toch duidelijk aanwezig, in dit geval. Ik zou daarom extra kritisch zijn, maar niet ‘per definitie’ de resultaten in de prullebak gooien.
Blijft wel mijn stelling dat religie er in de meeste vakgebieden niet toe doet, net als de farmaceutische lobby er in de astronomie niet toe doet (behalve misschien astrobiologie ?).
Daarom hoeven de meeste wetenschappers hun religie niet expliciet te maken, maar theologen wel (en het is dan ook terecht dat van Bekkum dat gedaan heeft).
“(want wellicht kan er er op een later moment wel een uitspraak over gedaan worden, met bv nieuw instrumenten).”
En dan geef jij je atheïsme op?
arnoud
@arnoud:
Ik ben niet atheistisch, zoals al eerder betoogd.
Uiteraard accepteer ik het bestaan van een god/godin/opperwezen als daar feitelijk bewijsmateriaal voor op de proppen komt. Die ontbreekt tot nu toe volledig, zodat theisme nog altijd een geloof is, en geen wetenschappelijke theorie.
@René 12:52: daarmee heb je natuurlijk gelijk. Zo vind ik het boek “From Darwin to Hitler” historiografisch zeer goed, “ook al” is de auteur christen. Ik heb op internet fora gezien dat sommigen dat boek niet willen lezen vanwege de titel en de vermeende aanval erin op het darwinisme – dat vind ik nu weer bekrompen.
Ik ben natuurkunde en chemie gewend, daar gaat het er toch nogal rationeel en intellectueel hard aan toe. In andere gebieden is de invloed van vooronderstellingen inderdaad wel groter. Ik las onlangs een artikel van Salpeter. In de jaren 1950 was hij een bekend theoretisch fysicus. Naar eigen zeggen is hij overgestapt naar de astrofysica omdat dat gebied controversiëler was over thema’s zoals redshift-distance etc. Wetenschappers zijn helemaal niet vies van speculatie, en vaak is dat nog heel leuk ook. Je moet dan alleen wel open staan voor kritiek, en dat is juist wat je bij creationisten niet aantreft; die houden stug vol, ongeacht wat biologen en geologen te melden hebben. Zo’n vraag over of de Aarde werkelijk een keer heeft stilgestaan is werkelijk te zot voor woorden.
Arnoud, ik betoog in ‘Gevormd uit sterrenstof’ dat we volgens mij nooit een wetenschappelijk bewijs voor God zullen vinden. Alleen door de wetenschap zal niemand z’n atheïsme opgeven, denk ik.
Uiteindelijk is mijn geloof ook niet gebaseerd op wat ik zie in de wetenschap, aan gaten of andere zaken. Wat ik wel laat zien in mijn boek is dat de bevindingen van de wetenschap (inclusief evolutie) m.i. niet in tegenspraak zijn met het christelijk geloof.
“Een atheïst heeft wel degelijk een hoop zaken hoog te houden. Geloof in wat dan ook buiten de wetenschap houden is daar een van.”
Daar hoef je niet eens atheïst voor te zijn. Het is ook pragmatisch. Als je geloofsstandpunten in wetenschap gaat onderbrengen is het hek van de dam. Daarmee ondermijn je methodische kennisverwerving.
Ik ben best bereid om toe te geven dat er een verschil is tussen onze kennis van de werkelijkheid en de werkelijkheid zoals die is, en dat er dus entiteiten zouden kunnen bestaan die zich aan onze waarneming onttrekken, maar zolang zo’n entiteit niet vast te stellen is heeft het weinig nut om met zo’n entiteit rekening te houden in onze wetenschapsmodellen. Het poneren van zo’n entiteit is dan vaak een stoplap voor huidige onwetendheid en staat de progressie van onze kennisverwerving in de weg. Het heeft vaker te doen met bevestiging van gekoesterde ideeën (`ik wil graag dat mijn christelijk geloof waar is’) dan met een interesse voor de waarheid.
Natuurlijk kun je altijd zeggen dat wetenschap niet alles kan zien. Maar we weten wel dat de wetenschappelijke methode succesvol is als het gaat om het leveren van betrouwbare kennis. Er zit namelijk progressie in onze kennis – bijv. de scheikunde van vandaag is een stuk geavanceerder dan vroeger. Ook de bijbelwetenschap (in het seculiere wetenschapsbedrijf) is een bloeiende tak van wetenschap.
“wel voordelig voor atheïsten dan, om wetenschap te bedrijven. Dus hebben ze er belang bij dat elke vorm van geloof (behalve hun eigen) buiten het wetenschappelijke spel moet worden gehouden.”
Dat komt omdat atheïsme van een andere aard is dan orthodox geloof. Atheïsme is een negatieve, sceptische positie, ik geloof niet in God omdat daar niet genoeg reden voor is, en tenzij iemand me daarvan weet te overtuigen blijf ik dat. Dat sluit inderdaad goed aan bij een wetenschappelijke houding. Orthodoxie omhelst een positieve waarheidsclaim. In het geval van `bijbelgetrouwheid’ omhelst dat ook nog een zeer specifieke visie op het ontstaan van Israël, de datering en auteurschap van bepaalde boeken, de historiciteit van beschreven verhalen, etc.
Dat theologie geen wetenschap is, is omdat er geen goede methodiek is om vast te stellen wat juist of onjuist is. Dat geldt helemaal voor de hardcore theologische vakken zoals Systematische Theologie. Het is vaak een kwestie van smaak. De een oriënteert zich op Bonhoeffer, de ander op de Nadere Reformatie. Je ziet dan ook dat orthodoxe theologie vaak een kwestie is van gezaghebbende figuren (Calvijn, Augustinus, de Bijbel) aanhalen en dat in gesprek brengen met huidige issues. Op zich interessant als het gaat om het vinden van een levenshouding, dus ik keur het niet persé af, maar het leidt niet tot kennis in wetenschappelijke zin. Theologie is meer een kwestie van articuleren van een levensvisie dan wetenschap.
RF: “Voordat je iets over de integriteit van een wetenschapper (en dat is KvB, hij heeft een sceptische leescommissie overtuigd dat zijn betoog goed genoeg is voor een promotie) in twijfel trekt, moet je toch iets meer inhoudelijke onderbouwing hebben dan de suggestie dat hij als orthodox christen de Bijbel ongetwijfeld overeind wil houden.”
Ik kan niet over het concrete geval van de diss. van KvB oordelen, maar wel over bijbelwetenschap en theologiebeoefening van conservatieve mensen en instellingen in het algemeen. Ik denk overigens dat je niet in Kampen kunt promoveren als je tot de conclusie zou komen dat de intocht een legendarisch verhaal is en dat de Israëlieten verwant zijn aan de Kanaänieten en zich daar in de loop der tijd van hebben afgesplitst.
@René,
Ik begrijp niet zo goed waarop je nou eigenlijk reageert. Mijn vraag aan Eelco was bedoeld om te zeggen dat hij dan zijn atheïsme echt niet zomaar op zou geven. Maar goed, hij is het al niet.
Ik ben het helemaal met je eens, m.u.v. wat je tussen haakjes schrijft: evolutie. Daar ben ik nog steeds niet van overtuigd.
@ Druijf: je hanteert een zeer enge definitie van wetenschap, die feitelijk alleen past op het begrip ‘Science’.
En wanneer je een algemeen idee zonder onderbouwing in een concreet geval toepast, is dat volgens mij een drogreden.
@ Arnoud: als beheerder van deze site eigen ik mij af en toe het privilege toe om in een discussie tussen twee bezoekers even mijn eigen mening te poneren. Dat betekent absoluut niet dat ik je vraag niet goed of terecht vind, maar alleen dat ik in je vraag de kans zag een ei te leggen dat ik al een tijdje kwijt wilde.
@René,
Ik begrijp totaal niet waar je het over hebt, eerlijk gezegd. Je reactie sloot gewoon niet aan bij wat ik wilde zeggen. Dat was alles..
arnoud
@René,
En volgens mij hééft Druijf inderdaad die opvatting van wetenschap: alleen ‘science’ is echte wetenschap. Dat heeft hij al eens tegen mij gezegd. Maar dat kan hij natuurlijk ook zelf zeggen…
arnoud, rene: nu volg ik het even niet meer … ‘science’ is de engelse vertaling van het nederlandse woord ‘wetenschap’, daar zit geen verschil tussen.
‘Science’ wordt volgens mij in het Engels veelvuldig gebruikt om de bètawetenschappen mee aan te geven. Dan is theologie geen wetenschap. Maar als je dat tegen een universitair theoloog (of filosoof) zegt, zal-ie boos worden.
@Eelco,
oh, dan moet ik je even op de hoogte brengen van het feit, dat in de engels-talige wereld de term ‘science’ voor natuurwetenschap wordt gebruikt. Anders spreekt men van social sciences o.i.d.
arnoud
Ik heb lang aan de andere kant van de Noordzee gewoond, en daar wordt toch wel duidelijk over ‘natural sciences’ gesproken als het over beta wetenschappen gaat.
Science is het woord voor wetenschap, alle wetenschap.
Zie ook http://en.wikipedia.org/wiki/Science , vooral onder het kopje “Basic classifications”
jij je zin..
Je woonde vast in een bèta-omgeving 😉 . Wel, laten we niet over definities gaan steggelen, mijn punt was dat Druijf zomaar de voormalige koningin der wetenschap ‘geen wetenschap’ noemde. Dat vond ik wat erg republikeins…
@arnoud: het gaat er mij niet om m’n zin te krijgen … ik probeerde te volgen wat het punt van René (van 13:41) was
@rené: ik zou nooit zeggen dat theologie ooit de koningin der wetenschappen is geweest, maar ik ben inderdaad republikein 🙂
Da’s gewoon een historisch gegeven… Uit de tijd dat alle wetenschap nog gewoon ‘filosofie’ heette.
@rené: iets een ‘koningin’ noemen is een waardeoordeel geven, niet een feit …
Het feit was dat theologie – als mijn geheugen mij niet bedriegt – vroeger zo werd genoemd.
RF: “@ Druijf: je hanteert een zeer enge definitie van wetenschap, die feitelijk alleen past op het begrip ‘Science’.”
Dat zie ik niet zo. Ik beschouw geesteswetenschappen zoals bijvoorbeeld godsdienstwetenschap en Latijnse taal & cultuur ook als wetenschap. Uiteraard werken ze daar methodisch anders dan bij natuurkunde ofzo, maar dat komt omdat culturele uitingen anders te bestuderen zijn dan natuurkundige zaken. Maar theologie is ook onder de geesteswetenschappen lastig te plaatsen en is echt wezenlijk anders dan de eerder genoemde disciplines.
“mijn punt was dat Druijf zomaar de voormalige koningin der wetenschap ‘geen wetenschap’ noemde. Dat vond ik wat erg republikeins…”
Zomaar?
Dat komt omdat theologie geen goede methodiek heeft en geen toetsingscriterium. Ook is het studieobject onhelder: hoe kun je `God’ bestuderen? Wat is het juiste criterium om een theologische uitspraak als goed of fout te typeren? Er is daarom nergens zoveel diversiteit als in de theologie. Wat ik al zei, het is vaak een kwestie van smaak.
Daarom zie je ook dat bij de Rijksuniversiteiten theologie niet door de universiteit maar de kerken gehost wordt. En dan kun je kiezen bij welk kerkgenootschap je je thuis voelt. Daar is een keurig onderscheid tussen godsdienstwetenschap als wetenschappelijke discipline en theologie als kerkelijke discipline.
Als je theologie een wetenschap noemt, kun je astrologie en esoteriek ook wel wetenschap noemen.
God kun je niet op wetenschappelijke wijze bestuderen. Allah ook niet, en de Boeddhanatuur ook niet. Godsdiensten wel, maar daarvoor moet je niet theologie, maar godsdienstwetenschap gaan studeren.
RF: “En wanneer je een algemeen idee zonder onderbouwing in een concreet geval toepast, is dat volgens mij een drogreden.”
Het is niet mijn bedoeling om van een algemeen idee naar concreet geval te gaan. Ik heb ook geen behoefte om KvB te classificeren als theoloog of als wetenschapper. Wat ik wel weet is dat de bijbelwetenschap zoals die in Kampen (Broederweg) gedoceerd en beoefend wordt niet voldoet aan academische standaarden zoals die gelden op de staatsuniversiteiten, omdat de bijbelvakken gezien worden als een theologische discipline. Het kan zijn dat van Bekkum als individu daar anders mee omgaat dan de theologische visie zoals die in publicaties van de TU uitgedragen wordt. Men leze het boekje `Gereformeerde Theologie Vandaag’ waarin de visie achter theologie zoals die in Kampen bedreven wordt wordt verwoord. Daar staat ook dat de inzet o.a. `God in de werkelijkheid van zijn openbaring is’ en dat je dit op een gelovige manier moet doen, luisterend naar de Bijbel als Gods openbaring, in verbondenheid met de kerk en dat de kwestie of dit wel onder de huidige wetenschapscanon als wetenschap getypeerd kan worden van secondair belang is.
@ Arnoud
Geloof buiten de wetenschap houden is niet iets van atheïsten, maar van wetenschappers in het algemeen, ook gelovige. Dat is juist de reden dat ik prima kan samenwerken met gelovige collega’s. Voor geloof is in de wetenschap geen plaats, wel voor gelovigen.
@ Rene
Het is heel gebruikelijk om eventuele belangenverstrengeling te vermelden bij onderzoek, maar meestal is hiervan geen sprake (mijn atheïsme speelt geen enkele rol in mijn spiermechanisch onderzoek). Als ik als beweginsgwetenschapper heb aangetoond dat een bepaald fitnessapparaat zeer effectief is, maar ik ook eigenaar ben van het bedrijf dat dit apparaat produceert, moet ik dat vermelden. Als ik dan ook nog iets anders heb gevonden dan de meeste andere onderzoekers die de effectiviteit van mijn apparaat hebben onderzocht, is dat verdacht. Dit zegt niet dat mijn onderzoek niet deugt, maar wel dat er met extra scepsis naar gekeken moet worden, en terecht. Ik doen hetzelfde bij KvB.
Ik heb heel expliciet onderscheid gemaakt tussen KvB als wetenschapper en als gelovig persoon (april 8th, 2010 on 4:28 pm). Mijn punt was dat die twee wel verenigd moeten worden in één persoon: kun je als wetenschapper iets openhouden als dat strijdige is met je religieuze overtuigingen? Daar maak ik me zorgen om, en ik denk dat het ND-artikel daar voldoende aanleiding toe geeft. Dat is waar ik me op baseer. Ik heb de betreffende citaten er nog eens uitgelicht op april 7th, 2010 on 10:24 pm
Er zit een belangrijk verschil tussen je taalgebruik aanpassen voor een bepaald publiek (waar natuurlijk niets mee mis is) en de boodschap aanpassen. KvB doet duidelijk het laatste in zijn ND-artikel: hij relativeert zijn eigen onderzoeksresultaten. Dat vind ik een kwalijke zaak.